BẤT TRANH NHI THIỆN THẮNG
Câu hỏi:
Chúng ta có thể dùng tư tưởng tốt
để đánh bại tư tưởng xấu, như đức Phật dạy “Lấy từ bi thắng hận thù” hay không?
Trả lời:
Không, không thể được. Bạn đã
hiểu lầm đức Phật. Ý Ngài không phải như vậy. Trong Pháp Cú, Ngài dạy: “Trên thế gian này hận thù không bao giờ chấm
dứt bởi hận thù, mà chỉ chấm dứt bởi lòng từ ái, đó là định luật muôn đời”.
Điều này không có nghĩa là lấy nhân từ (thiện) để diệt hận thù (ác), mà khi có
tư tưởng thiện thì không có tư tưởng ác, vì hai tư tưởng này không thể xuất hiện
đồng thời trong cùng một tâm. Bạn không thể lấy tư tưởng nhân ái để hủy diệt tư
tưởng hận thù, vì như vậy hận thù sẽ trở nên kín đáo và ma mãnh hơn. Thực ra, hầu
hết những tư tưởng mà bạn dùng để đấu tranh, hủy diệt đều có bản chất sân hận
làm sao có thể là nhân từ được! Khi có lòng từ, thì nội tâm sẽ không có sân.
Nhân từ không cần phấn đấu chống lại thù hận.
Chúng ta cần thấy rằng, trong dụng
công đối kháng thường có thái độ bất mãn từ phản ứng của bản ngã - bản ngã muốn
tiêu diệt cái không vừa ý để đạt được cái mong cầu. Điều này hàm chứa lực giằng
co giữa sân và tham, đưa đến căng thẳng và tiêu hao năng lực. Ngược lại, khi thực
sự trở về thấy biết trọn vẹn trạng thái sân, không phản ứng, không can thiệp
hay không kiểm duyệt, phê phán thì bạn liền cảm nhận một suối từ mát dịu tràn
ngập tâm hồn bạn; sự nóng nảy, căng thẳng, bức xúc của cơn giận tự biến mất, chẳng
hề tiêu hao năng lực hay dụng công nào nhằm tiêu diệt tâm sân ấy cả. Làm như vậy
bạn không bị rơi vào “cái tôi chiến thắng” hay “cái tôi thủ đắc” nào. Lão Tử gọi
đó là “Bất tranh nhi thiện thắng”.
Thầy Viên Minh