THIỀN LÀ GÌ?
Thiền là cuộc phiêu lưu, cuộc phiêu lưu vĩ đại nhất mà tâm trí con người
có thể trải qua. Thiền chỉ là có đấy, không làm gì cả: không hành động, không
suy nghĩ, không xúc động. Bạn chỉ có đấy và đó là thích thú tuyệt đối. Thích
thú này đến từ đâu trong khi bạn chẳng làm gì cả? Nó đến từ không đâu mà cũng
là đến từ mọi nơi. Nó chẳng có nguyên nhân gì, vì sự tồn tại được tạo nên từ chất
liệu gọi là vui vẻ.
Khi bạn không làm gì chút nào - về mặt thân thể, về mặt tâm trí, không
ở mức độ nào - khi mọi hoạt động đã dừng và bạn đơn thuần có đấy, chỉ còn hiện
hữu, đó chính là thiền. Bạn không thể thực hiện được nó, bạn không thể thực
hành nó: bạn chỉ phải hiểu nó thôi.
Bất kì khi nào bạn có thể tìm ra thời gian chỉ để mình có đấy, loại bỏ
việc làm đi. Nghĩ cũng là làm, tập trung cũng là làm, suy tư cũng là làm. Cho
dù chỉ một khoảnh khắc bạn không làm gì và bạn chỉ ở trung tâm của mình, hoàn
toàn thảnh thơi - thì đó là thiền. Và một khi bạn đã biết được mẹo về nó, bạn
có thể còn lại trong trạng thái đó lâu tuỳ ý; cuối cùng bạn có thể còn lại
trong trạng thái đó hai mươi tư tiếng một ngày.
Một khi bạn đã trở nên nhận biết được cách thức con người bạn có thể
còn lại không bị xáo động, dần dần bạn có thể làm mọi việc mà vẫn luôn giữ tỉnh
táo rằng con người bạn không bị xáo động. Đó là phần thứ hai của thiền. Trước hết,
học có đấy đã, và rồi học một chút hành động: lau sàn, tắm giặt, nhưng vẫn giữ
bản thân mình được định tâm. Thế rồi bạn có thể làm những điều phức tạp hơn.
Vậy thiền không phải là chống lại hành động. Bạn không cần phải thoát
li khỏi cuộc sống. Nó đơn thuần dạy bạn cách sống mới: bạn trở thành trung tâm
của cơn xoáy lốc. Cuộc sống của bạn cứ tiếp diễn, nó cứ ngày một mạnh mẽ thêm -
với nhiều vui vẻ hơn, với nhiều sáng tỏ hơn, nhiều cái nhìn hơn, nhiều sáng tạo
hơn - mà bạn thì vẫn đứng xa, chỉ là người quan sát trên núi, đơn thuần thấy tất
cả những điều đang xảy ra quanh bạn.
Bạn không là tác nhân, bạn là người quan sát.
Đó là toàn bộ bí mật của thiền, rằng bạn trở thành người quan sát.
-ST-