ĐIỂM QUA PHONG TỤC MỘT SỐ NƯỚC Á ĐÔNG TRONG THÁNG 7 ÂM LỊCH
Không chỉ Việt Nam, mà các nước
châu Á khác như Trung Quốc, Thái Lan, Singapore, Malaysia... cũng có nhiều
phong tục độc đáo trong tháng cô hồn.
1. Trung Quốc
Trong ngày rằm và cả tháng cô hồn,
cũng như người Việt Nam, người dân Trung Quốc chuẩn bị cơm cúng, đốt mã gồm tiền,
quần áo
Ngày 15/7 âm lịch là ngày quan trọng
nhất trong tháng cô hồn ở Trung Quốc. Người Trung Quốc quan niệm rằng vào ngày
này, cổng địa ngục sẽ mở, tất cả các bóng ma lên trần gian để kiếm cơm và vui
chơi dưới ánh trăng rằm. Trong ngày rằm và cả tháng cô hồn, cũng như người Việt
Nam, người dân Trung Quốc chuẩn bị cơm cúng, đốt mã gồm tiền, quần áo... cho tổ
tiên và những những vong hồn vất vưởng khác. Thông qua những việc làm này, người
Trung Quốc muốn duy trì phúc đức tổ tiên, mong ước tổ tiên phù hộ cho con cháu
đồng thời xoa dịu nhiều linh hồn khác.
Đi xem kịch ngoài trời cũng là một
hoạt động không thể thiếu ở Trung Quốc trong tháng cô hồn.
Đi xem kịch ngoài trời cũng là một
hoạt động không thể thiếu ở Trung Quốc trong tháng cô hồn. Những vở kịch ca ngợi
thần linh và được cho là đem đến niềm vui cho những bóng ma. Ngày nay, chúng được
biểu diễn trong những tòa nhà chọc trời ở các thành phố lớn như Bắc Kinh. Người
ta có thể dễ tưởng tượng những bóng ma lang thang ở các khu làng cổ kính chứ ít
khi nghĩ về hình ảnh này ở nơi đô thị sáng đèn.
Người Trung Quốc sẽ thả đèn lồng
xuống các con sông như để dẫn đường cho hồn ma trở về cõi âm.
Vào ngày cuối cùng của tháng cô hồn,
người Trung Quốc sẽ thả đèn lồng xuống các con sông như để dẫn đường cho hồn ma
trở về cõi âm. Trong tháng cô hồn, người Trung Quốc kiêng ra ngoài vào ban đêm
vì sợ có vong theo, không đi bơi vì sợ ma dìm chết đuối, kiêng hát hay huýt sáo
nếu không muốn những bóng ma đáp lại lời mình.
2. Nhật Bản
Obon là sự kiện của những người
Nhật theo Phật giáo diễn ra trong 3 ngày của tháng 8 dương lịch hằng năm.
Obon là sự kiện của những người
Nhật theo Phật giáo diễn ra trong 3 ngày của tháng 8 dương lịch hằng năm. Người
ta tin rằng vào dịp này, linh hồn của tổ tiên trở lại trần thế để thăm người
thân của họ. Trong ngày đầu tiên, người Nhật sẽ đến thăm các ngôi mộ của người
thân và trang trí mộ với các loại trái cây, bánh và lồng đèn. Ngày thứ 2, họ sửa
soạn bàn thờ ở nhà. Phía trên cùng của bàn thờ, người ta đặt những vật tưởng niệm
về tổ tiên và cúng những món ăn chay. Những con vật làm từ dưa chuột hay cà tím
được đặt lên bàn thờ, tượng trưng cho phương tiện đón rước các linh hồn.
Ngày cuối cùng, người Nhật mặc bộ
kimono mùa hè (yukata) và cùng nhau tham gia điệu múa Obon (bon odori) theo
vòng tròn.
Ngày cuối cùng, người Nhật mặc bộ
kimono mùa hè (yukata) và cùng nhau tham gia điệu múa Obon (bon odori) theo
vòng tròn.
Lễ dâng lửa trong dịp Obon được
tiến hành khi 5 dải lửa được đốt lên ở 5 ngọn núi xung quanh Kyoto trong khoảng
một giờ.
Lễ dâng lửa trong dịp Obon được
tiến hành khi 5 dải lửa được đốt lên ở 5 ngọn núi xung quanh Kyoto trong khoảng
một giờ. Lễ dâng lửa linh thiêng này nhằm mục đích tiễn đưa linh hồn của những
người đã khuất trở về sau khi đã ghé thăm trần thế. Ngoài ra, người dân Nhật
còn được chứng kiến các màn pháo hoa trong dịp lễ này.
3. Singapore
Lễ cô hồn ở Singapore cũng rơi
vào tháng 7 âm lịch. Ở đây, người dân cũng thắp hương cúng tổ tiên, đốt vàng mã
cho vong linh. Bên cạnh đó, họ tránh chuyển nhà hay văn phòng vì cho rằng việc
làm này sẽ khiến các linh hồn đang trú ngụ nổi giận, tránh giết côn trùng hoặc
mặc áo đỏ vì cho rằng ma quỷ sẽ bám theo.
Người Singapore đến xem những buổi
diễn kịch được tổ chức ở sân khấu ngoài trời.
Người Singapore đến xem những buổi
diễn kịch được tổ chức ở sân khấu ngoài trời. Riêng hàng ghế đầu được để trống
để dành riêng cho các hồn ma. Ngày nay, những màn biểu diễn ngoài trời còn có sự
tham gia của các ca sĩ.
4. Malaysia
Malaysia cũng có những phong tục
trong tháng cô hồn gần giống với người Trung Quốc như thả đèn tiễn vong linh,
dâng cúng các vật phẩm, đốt vàng mã...
Malaysia cũng có những phong tục
trong tháng cô hồn gần giống với người Trung Quốc như thả đèn tiễn vong linh,
dâng cúng các vật phẩm, đốt vàng mã... Người dân Malaysia thường để các vật
cúng lễ bên đường vì tin rằng những hồn ma vất vưởng có thể lấy những thứ đồ đó
trên đường đi.
Các tín đồ đạo Phật cũng đến những
ngôi đền ở Malaysia để cầu nguyện cho các vong linh
Các tín đồ đạo Phật cũng đến những
ngôi đền ở Malaysia để cầu nguyện cho các vong linh và đốt hình nộm của thần bảo
hộ các linh hồn cuối tháng lễ.
Thầy tu tung đồng xu để các tín đồ
cầu may trong dịp lễ Ma Quỷ ở Malaysia.
Người tham gia lễ hội thường mặc
trang phục như ma quỷ và đeo mặt nạ.
5. Thái Lan
Thái Lan có một lễ hội ma xó hay
còn gọi là Phi Ta Khon được tổ chức trong 3 ngày của tháng 6 hàng năm tại huyện
Dan Sai ở tỉnh Loei, vốn để tôn vinh sự trở lại của Phật - Hoàng tử Vessandorn
sau khi ông rời khỏi ngôi làng của mình để bắt đầu một hành trình dài. Theo niềm
tin địa phương, do người dân ăn mừng lễ hội này quá lớn nên đã đánh thức những
hồn ma. Người tham gia lễ hội thường mặc trang phục như ma quỷ và đeo mặt nạ.
Nhiều thanh niên múa và biểu diễn các động tác chiến đấu với các hồn ma hiện
thân qua những chiếc mặt nạ làm từ thân cây dừa. Lễ hội Phi Ta Khon rực rỡ sắc
màu đã góp phần thu hút đông đảo khách du lịch đến đây mỗi năm.
6. Đài Loan
Lễ rước ma ở Đài Loan: Tại Đài
Loan, lễ cúng cô hồn được diễn ra vào chủ yếu vào ngày rằm (15/7) với ba phần
khác nhau: mời các vong hồn, cúng tế cho họ ăn vào ngày 15/7 và đưa tiễn họ vào
ngày 29/7. Trong ngày cúng cô hồn, các gia đình sẽ chuẩn bị thịt, hoa quả, hoa
tươi và các thứ khác để cúng trên chùa hoặc thực hiện ngay trước sân nhà mình.
Gia đình có điều kiện có thể mời các vị sư về nhà làm lễ cầu siêu cho vong linh
tổ tiên nhà mình và các linh hồn không nơi nương tựa khác. Trong dịp này, người
dân Đài Loan cũng tổ nhiều lễ hội khác như lễ hội rước ma, thả đèn hoa đăng với
quy mô lớn.
7. Hồng Kông
Cúng cô hồn ở Hồng Kông: Khoảng
1, 2 triệu người dân Hồng Kông có nguồn gốc từ Triều Châu (Quảng Đông, Trung Quốc)
chính vì thế mà lễ cúng cô hồn của Hồng Kông được tổ chức theo phong tục của
người Trung Quốc. Lễ cúng cô hồn ở Hồng Kông thì được tổ chức theo cách riêng của
họ và kéo dài cả tháng 7 âm lịch. Sự kiện này đã được tổ chức trong hơn 100 năm
và nó được xem như môt loại di sản văn hóa phi vật thể của Hồng Kông. Trong suốt
tháng 7 trên khắp Hồng Kông, bạn sẽ thấy người dân ở mọi nơi như công viện, quảng
trường, ven sông hay một vùng đất rộng để cúng tế tổ tiên và những bóng ma lang
thang trên đường. Họ đốt vàng hương và các giấy tiền vàng mã, phân phát gạo miễn
phí và biểu diễn nhạc kịch hoặc phát một bộ phim để phục vụ các hồn ma.
8. Hàn Quốc
Ngày lễ rửa liềm
Phong tục cúng cô hồn ở Hàn Quốc
- Ngày lễ rửa liềm: Theo phong tục truyền thống, người Hàn Quốc gọi ngày rằm
tháng 7 là Bách Trung (Baekjung) hay Bách Chủng (Baekjong), tức là 100 chủng loại
hạt ngũ cốc, vì đây là thời điểm có nhiều loại rau củ quả có thể thu hoạch
trong năm. Ngoài ra, ngày này còn là ngày lễ Hội Vu Lan Bồn hay ngày lễ Cha Mẹ
là ngày ngày tưởng nhớ tổ tiên, tri ân và bày tỏ lòng thành kính đối với các bậc
sinh thành. Ở nông thôn Hàn Quốc, vào ngày Bách chủng Rằm tháng 7 âm lịch, mọi
công việc đồng áng đã hoàn thiện người nông dân bắt đầu có thể nghỉ ngơi và chờ
đến khi lúa chín, nên cũng không cần sử dụng đến cái liềm nữa. Chính vì thế mà
ngày này còn được gọi là “Ngày rửa liềm”. Hội nông dân sẽ tổ chức diễu hành với
trang phục Hanbok truyền thống, tay cầm gậy có khi mang mặt nạ hoặc không, nhằm
xua đuổi tà thần và cầu xin một vụ mùa mới may mắn cũng như không bị cô hồn quấy
phá.
