VẤN ĐÁP PHẬT HỌC: DANH VÀ SẮC TƯƠNG QUAN LIÊN HỆ
Vua hỏi:
- Đại đức đã nói đến danh sắc, vậy cái gì là danh, cái gì là sắc?
- Thưa, phàm vật gì mắt thấy được, sờ nắm được, xúc chạm được, cái ấy
được gọi là sắc pháp; cái gì có tính trừu tượng như tâm vương, tâm sở... thuộc
ý niệm, tư tưởng... thì gọi là danh pháp.
- Tại sao các danh pháp thì có tạo tác đến đời sau còn sắc pháp thì
không?
- Chẳng phải thế đâu, tâu đại vương! Hai pháp danh sắc này tương quan
tương liên với nhau. Danh phải nương gá vào sắc, sắc phải nhờ danh mới hiện hữu
để cấu tạo thành một sanh mạng. Chúng luôn luôn nương nhau, không từng lìa nhau
bao giờ.
- Xin cho nghe ví dụ.
- Ví như một cái phôi trứng, ban đầu nó trong và ướt, sau đó nó đặc sệt,
dần dần tượng hình thành quả trứng rồi nở thành chim, thành con gà. Cái phôi
thai ban đầu ấy sở dĩ có được là do nhờ thức tái sanh (danh) nương gá vào sắc
chất (sắc) của gà mà tạo nên mầm sống. Trong mầm sống ấy đã có danh và sắc
nương gá lẫn nhau, tương quan tương liên với nhau, đồng sanh, đồng hiện hữu đã
từ vô thỉ đến nay rồi, trải qua thời gian dài vô tận.
- Hay lắm!
-ST-
